چهل دختران هزاره

(واقعیت یا افسانه)

 

درآمد

شهادت خودخواسته ‏ای چهل دختران هزاره، تلخ ترین اتفاق تاریخی در تاریخ چند صده‏ ی اخیر هزارستان است. این حادثه آن قدر دلخراش است که عده‏ای از یاداوری و نوشتن درباره آن در کتاب‏ های شان ابا جسته اند و برخی از روی عمد و برنامه ریزه شده، تلاش ورزیده اند که آن را از صحفه‏ ی تلخ تاریخ تراژدیک هزاره‏ ها حذف کنند.

در کابل وزارت معارف گویا با نامیدن مکتب دخترانه‏ ی به نام شیرین هزاره و یا چهل دختران هزاره موافق نیست.(اگر بود، دیده می‏شد) درهزارستان، هزاره ها علاقه‏ ی به یادآوری و نگهداری این حادثه‏ ی تلخ تاریخی را ندارند. همه تلاش دارند این رویداد تلخ از حافظه‏ ی تاریخی مردم هزاره حذف شود.

برخی به آشکار گفته اند و نوشته اند که شهادت و مرگ خود خواسته‏ ی چهل دخترناشاد هزاره قصه، افسانه و حکایت است. هزاره‏ ها خود این رویداد تلخ تاریخی را ساخته اند. اگر بود چرا در تاریخ افغانستان از چشم نویسندگان تیزبین(کم تعصب)!! ما به دور مانده است و کسی آن را ننگاریده است.

ادامه نوشته

کشاورزی هزارگی

 

پیشینه ی کشاورزی درهزارستان

هزارستان  یا غرجستان کهن یکی از نخستین جای‏های است که در آن با سپیده دم تاریخ  کشاورزی و زراعت آغاز گردیده است. كشاورزي يكي از شاخه هاي اصلي اقتصاد هزارستان از گذشته تا کنون بوده است. دو عنصر مهم آب و خاك پایه‏ی اصلی کشاورزی در هزارستان را تشکیل می دهد. وجود رودهای سرشار و دشت‏های گسترده‏ای ارغنداب، زمین داور، زاولستان باستانی، گستره‏ی رودخانه‏ای هیرمند و کوه‏پایه های هزاره‏ نشین(قول‏ها و ناوه‏ها) نشان از نخستین انسان هزاره دارند که به کشت و آبیاری و پرورش دام مشغول بوده اند. بودن ييلاق‏ها و دشت‏هاي سرسبز و زمين‏هاي حاصلخيز و اراضي مستعد و آب كافي نشان از منطقه اي مناسب براي كشاورزي درغرجستان و زولستان دارد. اهمیت کشاورزی درهزارستان و بالا رفتن میزان کشت و تاثیر آن در زندگی مردم به پایه ای بوده است که اقتصاد قومی و ملی را برآن استوار می دانسته اند و آن را همواره می ستوده‏اند. پادشاهان و حاکمان هزارستان و غرجستان کهن در بهره برداری از منابع طبیعی و آب و خاک و توسعه بازرگانی و کشاورزی که حیات اقتصادی کشور آن‏ها را تضمین می کرد، دلبستگی فراوان داشتند و همواره کشاورز و کشاورزان را می ستودند. جابه جایی هزاره ها به درون کوه پایه های هزاره نشین افزون بر غصب زمین‏های کشاورزی آنان، جستجوی چراگاه‌های جدید و مهاجرت دهقانی برای به دست آوردن و ساختن زمین بهتر برای کشاورزی بوده‌است. حفاری‌هایی که در حوالی جاغوری و اطراف بامیان انجام شده اند، نشان می‌دهند که هزاران سال پیش هزاره‏ها سامانه‏ی کشاورزی مانند امروز و یا کمی کهن تر داشته‌اند. نقاشی‏های غارهای بامیان، قره‏باغ، جاغوری نشان می دهند  که در حدود سه هزار سال پیش هزاره‏ها درخت  را اهلی کرده بودند و نشستن در سایه آن و برداشت محصول آن را به نیکویی می دانسته اند. بنابراین در آن زمان در هزارستان باغبانی و کشاورزی رواج داشته است. در نقاشی غارهای مناطق مختلف هزارستان درختان از نظر قد مساوی و روی خطوط موازی کشت شده اند و با چرخ چاه‌های عظیمی که به وسیله گاو چرخانده می‌شدند، آبیاری می‌شده اند. از میوه‌های مهم آن دوره که در نقاشی ها آمده اند: انگور، سیب، زردالو را می‌توان نام برد.

ادامه نوشته