شیوه های بیان زمان در گویش هزارگی

( دکتر حفیظ الله شریعتی (سحر)

 

چکیده: گویش هزارگي از گویش‏هاي مهم و ديرينه‏ی فارسي در افغانستان است‌. اين گویش  به سبب مسایل سیاسی و جغرافیایی از دید زبان‌شناسان و پژوهشگران زبان فارسی بدور مانده است. با توجه به ویژگی دستوری و واژگانی این گویش می‏توان، زمينه‌اي جذاب و جالب براي تحليل و بررسي زبان شناسی و ادبی در آن یافت. اين گویش تاكنون دست‌نخورده باقي مانده، لذا نظام آوايي، زبانی و دستوری خود را حفظ کرده است. گویش هزارگی از شاخة زبان پهلوي شمالي و به عبارتي جزو زبان هاي كهن خراسان بزرگ است. و اينكه در نظام ساختاري‌، ريشه‌هاي گويش هزارگی‌، پهلوي شمالي و يا پهلوي اشكاني است؛ در ناحية مشرق (خراسان‌) كه عمدتاً عناصر و ویژگی های غيرفارسي ايراني يا پهلوي اشكاني را جذب کرده است. در حقیقت گویش مذكور دنبالة لهجة پهلوي شمالي يا پهلوي اشكاني است‌.(تقی خاوری، 244).